Lizbońska katedra Najświętszej Maryi Panny, częściej nazywana po prostu Sé de Lisboa, jest najstarszą świątynią na terenie stolicy Portugalii. Została wybudowana w koncepcji stylu romańskiego, jednak trzęsienie ziemi, a także inne klęski żywiołowe sprawiły, że była wielokrotnie restaurowana i współcześnie uchodzi za nagromadzenie licznych wizji artystycznych późniejszych epok.
Spis treści
Historia budowy
Katedra Se najczęściej fotografowana jest z wraz ze słynnym, żółtym tramwajem z Lizbony
Lizbona uchodziła za kolebkę katolicyzmu na terenie Półwyspu Iberyjskiego. Przyjmuje się, że w IV wieku została siedzibą biskupstwa i prężnym ośrodkiem handlu, a także celem pielgrzymek pątników z Europy Wschodniej. Niedługo potem, Wizygoci, którzy kontrolowali ziemie u wybrzeży Oceanu Atlantyckiego utracili terytoria na rzecz muzułmańskiego plemienia Maurów, którzy okupywali te regiony od VII wieku do dwunastego stulecia. Wyznawcy religii chrześcijańskiej, mimo że posiadali ograniczoną autonomię żyli pod kulturalną okupacją. Kres jarzma położył pierwszy władca Portugalii, Alfons I Zdobywca, wygrywając w bitwie pod Ourique w 1139 roku. Wspierały go wojska pochodzące z podróży Drugiej Krucjaty, pomagające następnie w skutecznym odbiciu całej Lizbony.
Budowa katedry Sé, na miejscu zburzonego głównego meczetu, rozpoczęła się wkrótce potem, w roku 1147. Dzieło powierzono konstruktorowi odpowiedzialnemu między innymi za wzniesienie świątyni oraz klasztoru Świętego Krzyża w Coimbrze francuskiemu architektowi Mestre Roberto. Duchowym przewodnikiem konstrukcji został skryba II wyprawy krzyżowej, Gilbert z Hastings, który został mianowany pierwszym biskupem Lizbony. Budowa trwała blisko 150 lat i zakończyła się otwarciem kościoła w stylu późnoromańskim. Kolejne elementy były dobudowywane sukcesywnie. W XIII wieku krużganek ukończył król Dionizy I, a następni możnowładcy kolejne kaplice, katakumby czy panteon. Przełom XVII/XVIII stulecia naznaczyły trzęsienie ziemi i liczbne renowacje wnętrza w duchu barokowym. Ostateczny kształt bryły świątyni powstał w pobliżu 1910 roku, kiedy została zakończona jej gruntowna rekonstrukcja.
W katedrze Sé znajduje się figura św. Antoniego z Padwy – najbardziej znanego świętego z Lizbony. Tuż obok katedry, na miejscu dawnego domu rodzinnego świętego, znajduje się kościół jego imienia.
Detale i wnętrze
Katedra Se jest pełna witraży przez które urokliwie wpada słońce
Świątynia Najświętszej Maryi Panny jest wzniesiona na planie krzyża łacińskiego z trzema nawami. Główna fasada kościoła do złudzenia może przypominać wiekową katedrę w Coimbrze, głównie ze względu na tego samego architekta. Zgodnie z założeniami stylu romańskiego podczas epoki rekonkwisty w Europie, katedra Sé ma charakter ściśle obronny z grubymi murami, niewielkimi okiennicami i dwiema wieżami.
Długość katedry wynosi 90 metrów, szerokość 40 metrów, a wysokość w najwyższym punkcie 12 metrów. Wnętrze wydaje się być bardzo ciemne z wyjątkiem obszaru prezbiterium, które jest oświetlone reflektorami. Po lewej stronie wejścia otwiera się przed turystami baptysterium ozdobione niebiesko-białymi obrazami i kafelkami azulejos opowiadającymi epizody z życia świętego Antoniego z Padwy (choć Portugalczyka wychowanego w Lizbonie i Coimbrze).
Katedra Se zasługuje na dokładne zwiedzenie – przed zwiedzającymi kryje tajemnice często pomijane na zdjęciach w internecie
W pobliżu głównej fasady, znajduje się portal kaplicy świętego Bartłomieja, zbudowanej około 1324 jako prywatna kaplica kupca lizbońskiego Bartolomeu Joanesa. W nawie północnej odnajdziemy garderobę Patriarchy, a także obrazy z epoki baroku oraz renesansu. Prawa nawa skrywa zakrystię z marmurowymi inkrustacjami, drewnianą skrzynię António Vaz de Castro. Na północnym ramieniu transeptu znajduje się wejście do Kaplicy Najświętszego Sakramentu, zdobionej w epoce baroku. Każda z kilkunastu rozsianych po kompleksie sakralnym kaplic zawiera relikwiarze i skarby zgromadzone przez stulecia, a także jest skryta za pieczołowicie wykonanymi bramami z drewna i brązu.
Ceny biletów 2020
Klasztor, a przede wszystkim, muzeum – skarbiec są warte odwiedzenia!
Wstęp do głównego budynku katedry jest bezpłatny, płaci się tylko za zwiedzanie krużganek i skarbca. Ceny kształtują się następująco:
- Wstęp na krużganki – 2,50 Euro
- Wstęp do skarbca – 2,50 Euro
- Bilet łączony na krużganki i do skarbca – 4 Euro
- Studenci – 50% taniej
- Dzieci poniżej 11 lat – 50% taniej
W katedrze Sé nie obowiązują zniżki z Lisboa Card.
Godziny otwarcia
Przez cały tydzień od 7:00 do 19:00.
Krużganki: od maja do sierpnie od 10 do 19:00, poza sezonem od 10 do 17:00, w niedzielę od 14:00.
Skarbiec: od 10:00 do 17:00, w niedzielę zamknięty.
Wskazówki dojazdu
W pobliżu katedry znajduje się przystanek Largo da Sé. Dotrzesz do niego tramwajami linii 12 i 28, a także autobusem linii 737. Rozkłady komunikacji miejskiej w Lizbonie polecam sprawdzać w aplikacji Moovit. Jeśli jesteś już w centrum miasta, zdecydowanie polecam spacer. Odległości między zabytkami w centrum Lizbony są niewielkie, a wejście do katedry Se w odróżnieniu od zamku św. Jerzego nie wymaga wspinania.
