Monsanto – wioska z kamienia

Monsanto jest wyjątkową wsią, położoną przy granicy z Hiszpanią, prawie 300 kilometrów od Lizbony i Porto. Mimo odległości od stolicy warto ją odwiedzić, gdyż stanowi wyjątkowy twór pośród tysięcy innych, podobnych do siebie miasteczek. W czasach dyktatury Salazara Monsanto zostało nawet uznane za „najbardziej portugalską miejscowość”. Współcześnie należy do tuzina monumentów kultury zrzeszonych w grupę o nazwie „Aldeias Históricas de Portugal”.

Spis treści

Atmosfera portugalskiej wsi

monsanto

Wieś nie zmieniła się prawie przez setki lat i cieszy się statusem żywego muzeum. Z tego właśnie względu wyjątkowa zabudowa Monsanto nie może ewoluować i musi zachowywać swój klasyczny, nieodparty urok.

armata przed zamkiem Monsanto

monsanto dom z kamienia

Wąskie, maleńkie uliczki przygranicznej miejscowości wiją się stromymi zboczami obok domków z czerwonymi dachami, przyciśniętych do omszałych głazów. Niektóre kamienie są faktycznie wyposażone w drzwi, które prowadzą do zmyślnych konstrukcji wykutych w skalistym krajobrazie.

kaplica w Monsanto

Choć górzyste miasteczko wydaje się nieco niekonwencjonalne, w rzeczywistości stanowi wyjątkową odmianę klasycznej architektury portugalskiej. Spacerując brukowanymi arteriami, szybko staje się oczywiste, że Monsanto to swoisty mikrokosmos Portugalii.

monsanto dom w kamieniu

Styl budownictwa obejmuje nawet narodowy styl manueliński na wielu zabytkach i lokalnym kościele. Chociaż z pewnością wioska wpisuje się ryt iberyjski, to turyści zapamiętają głównie mieszkania w formie jaskiń, czy ścieżki przypominającej szlaki w polskich Górach Stołowych.

mosanto detale architektura

Castelo de Monsanto

zamek w Monsanto

Zamki Monsanto i Idanha-a-Velha zostały zbudowane w 1171 roku. Właściwy kształt zabytku nadano jednakże dopiero w XIII wieku. Prace remontowe zakończyli po kilkudziesięciu latach król Dinis i kolejni następcy tronu aż po jego prawnuka Fernando. Po ujednoliceniu z Królestwem Kastylii podczas interregnum w Portugalii miejsce zaczęło popadać w ruinę. Według kronikarza Fernão Lopesa, Monsanto było wioską lojalną wobec królowej Beatrice.

zamek monsanto

Obszar ten odrestaurowano staraniem piętnastowiecznych włodarzy, co doprowadziło do budowy barbakanu oraz dużej kilkunastometrowej studni należąca do rodziny Castro. W drugiej połowie XVII wieku konstrukcje zostały przystosowane do wspierania artylerii, wraz z budową ziemnych baterii i stanowisk strzelniczych, a także ścian fortyfikacyjnych dla żołnierzy.

Zamek w Monsanto

Ciekawostkę historyczną stanowi informacja o wydarzeniach mających miejsce prawie dwa stulecia później. Wówczas niejaki major Eusébio Furtado był odpowiedzialny za instalację garnizonu wojskowego, co spowodowało poważne prace rewitalizacyjne na zamku. W toku przygotowań nastąpiła eksplozja beczki z proszkiem, co spowodowało częściowe zniszczenie zamku. Zawalenie się klifu w 1831 roku dokonało dzieła degradacji fortyfikacji.

zamek w Monsanto

Architektura i detale

zamek w Monsanto

Zamek znajdował się  na wzgórzu o wysokości 763 metrów nad poziomem morza, położonym na prawym brzugu Rio Ponsul z widokiem na tajemnicze, zanurzone w skałach centrum miejskie i parafię São Salvador.

przejście w zamku Monsanto

W jego murach znajduje się kaplica Santa Maria do Castelo, ruiny prezbiterium São João, romański kościół São Miguel, pozostałości po starej osadzie i kilka wież.

wnętrze zamku w Monsanto

kaplica w Monsanto

Wokół zabytku znajduje się kilka grobowców i rzeźbionych otworów w skałach, które nadają miejscu mistyczny charakter. Obszar charakteryzuje się granitowymi odkrywkami i nagimi ścianami klifu, co jedynie wzmaga wyjątkowość tej atrakcji, głównie w promieniach zachodzącego słońca.

widok z monsanto

Na wschodzie znajduje się punkt widokowy na wschodnią granicę, a na południe i południowy wschód panorama obejmuje doliny rzeki Aravil, a także Cerro da Cardoza. Na północy znajduje się Serra da Estrela oraz zamek Penamacor i twierdza Belmonte.

widok Monsanto

Historia Monsanto

widok na miasto

Najwcześniejsze ślady ludzkiej obecności w tym miejscu pochodzą z wczesnej epoki kamienia. Przyjmuje się, iż później tereny te zajmowali Rzymianie, którzy z czasem ustąpili pola najeźdźczym plemionom Wizygotów, czy muzułmańskim Maurom z terenów północnej Afryki. W dwunastym stuleciu Alfons I, w trakcie chrześcijańskiego podboju Półwyspu Iberyjskiego zwanego umownie rekonkwistą, przejął ten obszar i podarował go zakonowi templariuszy w 1165 roku.

najbardziej portugalska wioska

Jedynym obowiązującym wówczas warunkiem tego wyjątkowego prezentu było zbudowanie dwóch, nowych zamków obronnych poniżej i powyżej ówczesnej siedziby biskupstwa Idanha. Pod przywództwem mistrza religijnego Gualdima Paisa ustanowiono twierdzę w granicach cywilnej parafii Idanha-a-Nova.

Dodaj komentarz