Diogo Cão był portugalskim kapitanem, nawigatorem, żeglarzem i odkrywcą. Podczas swoich dwóch wypraw wyznaczył wybrzeże Afryki Zachodniej oraz założył osady na terenach dzisiejszej Angoli. Jako pierwszy Europejczyk odkrył i wszedł również do rzeki Kongo, co pozwoliło mu zyskać miano jednego z najważniejszych żeglarzy – odkrywców XV wieku.
Diogo Cão urodził się około 1450 roku w Vila Real w Portugalii. Był nieślubnym synem królewskiego rodu szlachcica Goncalves Cão. Ożenił się i miał czwórkę dzieci: Manuelę Cão, Pedro Cão, Andre Cão oraz Isabel Cão. Zmarł w 1486 roku podczas swojej drugiej wyprawy do Afryki.
Spis treści
Pierwsza wyprawa Diogo Cão
Około 1482 roku król Portugalii Jan II zlecił Diogo Cão zbadanie afrykańskich wybrzeży na południe od równika. Diogo Cão wyruszył w wyprawę statkami zapełnionymi kamiennymi słupami z wygrawerowanymi portugalskimi herbami królewskimi oraz krzyżami Chrystusa. Kamienne słupy, po portugalsku nazywane padrão, miały zostać umieszczone w każdym nowoodkrytym miejscu, tak, by ułatwić kolejne podróże. Podczas swojej pierwszej wyprawy Diogo Cão odkrył ujście rzeki Kongo (najprawdopodobniej w sierpniu 1482 roku), co oznaczył kamiennym słupem wzniesionym w Shark Point. Kolumna, choć zniszczona, stoi w tym miejscu do dziś.
Kamienny Padrão stawiany przez Portugalczyków w odkrytych miejscach
Diogo Cão wspiął się w górę rzeki Kongo, gdzie rozpoczął handel z mieszkańcami królestwa Bokongo. Wysłał czterech portugalskich członków załogi na spotkanie z królem plemienia, a sam zatrzymał czterech tubylców jako ambasadorów Kongo w Królestwie Portugalii. Następnie popłynął z powrotem na wody Atlantyku, aby żeglować wzdłuż wybrzeży obecnej Angoli. Na zakończenie pierwszej wyprawy Diogo Cão wzniósł drugi słup w Cape Saint Mary. Wyprawa zakończyła się 8 kwietnia 1484 roku, kiedy to Diogo Cão powrócił do Lizbony. Król Jan II uczynił go rycerzem, nadał herb szlachecki oraz poprosił o udanie się na kolejną wyprawę celem powrotu pozostawionych w Kongo czterech towarzyszy.
Druga wyprawa
Druga wyprawa Diogo Cão miała miejsce w latach 1484 – 1486. Odkrywca powrócił do Kongo oraz umieścił na lądzie dwa kolejne padrão (pierwszy w Cabo Negro, drugi w Cape Cross). Diogo Cão wspiął się w górę rzeki Kongo, aż do portu Matadi, gdzie w październiku lub listopadzie 1485 roku, w okolicy wodospadów pozostawił wyryty na kamieniu napis, który świadczył o miejscu jego wędrówki: „Aqui chegaram os navios do esclarecido rei D. João II de Portugal – Diogo Cão, Pero Anes, Pero da Costa.” („Tu dotarły statki oświeconego króla Portugalii Jana II – Diogo Cão, Pero Anes, Pero da Costa”)
Diogo Cão zmarł najprawdopodobniej w Serra Parda w 1486 roku, co potwierdziły raporty nawigatorów oraz mapy wyprawy. Mapa wybrzeża Henricusa Martellusa Germanusa opublikowana w 1489 roku ukazuje kamienny słup wzniesiony w pobliżu Serra Parda z napisem „et hic moritur” („i tutaj zmarł”). Wenecki kartograf Pietro Coppo potwierdził tę teorię miejsca śmierci Diogo Cão w 1520 roku.
Diogo Cão pośmiertnie
Odkrycia Diogo Cão przyspieszyły eksplorację drogi morskiej w kierunku Indii przez Portugalczyków. Na jego mapach w swojej podróży oparł się między innymi Vasco da Gama. W miejscu urodzenia Diogo Cão powstał plac nazwany jego imieniem. W jego centrum stoi pomnik z brązu przedstawiający postać tego żeglarza i odkrywcy. W 1999 roku imieniem Diogo Cão (Diogo Cão Hole) została nazwana podwodna dziura położona u południowych wybrzeży Portugalii w Zatoce Kadyksu. Postać Diogo Cão znajduje się także na pomniku odkrywców w Belem.
Zdjęcie padrao w Nazare pochodzi z Wiki
